روزوئولا در کودکان چه عوارضی ایجاد می کند؟

روزوئولا در کودکان یا بیماری ششم نوعی عفونت ویروسی خفیف است که بیشتر در میان کودکان 4 ماه تا 24 ماه شایع است. این بیماری توسط یک عامل ویروسی متعلق به گروه هرپس انسانی نوع 6 (HHV-6) ایجاد می شود. در سرتاسر جهان این بیماری به نام های مخلتفی همچون روزئولا اینفانتوم، بیماری ششم (زیرا ششمین راش شایع دوران کودکی بود که دانشمندان نام بردند)، سرخک نوزاد یا
تب سه روزه شناخته می شود.

ویروس روزئولا به شدت مسری است اما راه های اصلی انتشار آن همچنان ناشناخته باقی مانده است. با توجه به شیوع بالای این بیماری در میان نوزادان در این مقاله به بررسی جوانب مختلف روزوئولا در کودکان پرداخته ایم:

علائم روزوئولا در کودکان

با این که برخی از کودکان در صورت ابتلا به این بیماری ممکن است هیچ علائمی را نشان ندهند اما بیماری روزئولا در نوزادان معمولاً با علایم زیر همراه است:

تب بالا و ناگهانی 

تب شدید و ناگهانی، اغلب بالای ۳۹.۴ درجه سانتی‌گراد، اولین و بارزترین علامت روزئولا است. این تب معمولاً ۳ تا 7 روز ادامه دارد.

راش پوستی

پس از فروکش کردن تب، راش پوستی صورتی یا قرمز رنگی بر روی تنه، صورت، گردن و بازوهای کودک ظاهر می‌شود.بثورات شامل نقاط برجسته به رنگ رز (پاپول) یا به صورت راش صاف (ماکولا) است. این عارضه عمدتاً روی گردن، شکم و پشت است اما می‌تواند روی بازوها و پاها نیز ظاهر شود. بثورات خارش ندارند و می توانند از ساعت ها تا چند روز ادامه داشته باشند.

علائم خفیف سرماخوردگی

برخی از نوزادان ممکن است قبل از ظاهر شدن راش های پوستی، علائمی مانند آبریزش بینی، سرفه خفیف یا گلودرد را تجربه می کنند.

تحریک‌پذیری

برخی از نوزادان مبتلا به روزئولا ممکن است تحریک‌پذیرتر از معمول به نظر برسند.

از سویی دیگر متورم شدن غدد در گردن، اسهال خفیف یا ایجاد یک “نقطه نرم” برآمده روی سر (فونتانل) از جمله سایر علائم این بیماری در کودکان است. تب ناشی از این بیماری پس از سه تا هفت روز، به حالت عادی باز می گردد و راش های پوستی پس از فروکش تب ظاهر می شود. در برخی از موارد علائم این بیماری ممکن است با بیماری سرخک یا سرخچه اشتباه گرفته شود که در صورت انجام آزمایش قابل تشخیص است.

دلایل بروز روزوئولا در کودکان

همانگونه که بیان شد بیماری روزئولا توسط یک ویروس (ویروس هرپس انسانی 6 یا HHHV-6) ایجاد می شود. اکثر کودکان معمولاً تا سن 4 سالگی تحت تأثیر این ویروس قرار می گیرند. اعتقاد بر این است که نوزادان و کودکان از تماس نزدیک با یکی از اعضای خانواده یا مراقبانی که ویروس را منتقل می کنند به این بیماری مبتلا می شوند.

البته قابل ذکر است که فرد انتقال دهنده این ویروس معمولاً هیچ علائمی ندارد و به همین دلیل پیشگیری از این بیماری عملاً امکان پذیر نمی باشد. معمولاً خواهر و برادرهای بزرگتر معمولاً به بیماری روزئولا مبتلا نمی شوند، زیرا در سنین پایین تر به این بیماری مبتلا شده اند.

معمولا کودک بین 5 تا 15 پس از این که در معرض ویروس قرار گرفت علائم بیماری را نشان می دهد. براساس تحقیقات موجود این بیماری که بیشتر در میان کودکان زیر 3 سال رخ می دهد، در فصل بهار و پاییز شیوع بیشتری دارد.

 تشخیص روزوئولا در کودکان

تشخیص روزئولا معمولاً بر اساس علائم بالینی انجام می‌شود. پزشک با بررسی تاریخچه بیماری کودک و معاینه فیزیکی، می‌تواند به تشخیص روزئولا برسد. در برخی موارد، ممکن است آزمایش خون برای تأیید تشخیص انجام شود.

درمان روزئولا

خوشبختانه بیماری روزئولا به صورت خود به خود بهبود پیدا می کند و به اصطلاح علائم بیماری خود محدود شونده هستند. به همین دلیل معمولاً بیماران برای بهبود علائم به درمان خاصی نیاز ندارند و تنها باید صبر کرد که این بیماری دوره معین خود را طی کند.

برخی از والدین و پرستار کودک بر اساس تجربه به این نتیجه رسیده اند که استفاده از روش های درمانی خانگی زیر نقش موثری در بهبود و تسکین علائم بیماری روزوئلا در نوزادان دارد:

دارو درمانی برای تسکین تب

استفاده از داروی استامینیفون، تیلنول، پانادول یا تمپرا، برای کاهش تب اقدام موثری برای کنترل بالا رفتن دمای بدن کودک است. به خاطر داشته باشید که هرگز برای پایین آوردن تب کودک از آسپرین استفاده نکنید.

آبرسانی 

هیدراتاسیون یا آبرسانی برای جلوگیری از کاهش آب بدن کودکی که دچار تب شده است، یکی از مهم ترین اقدامات برای بهبود شرایط جسمی کودک مبتلا به روزوئلا است.

استراحت

فراهم کردن محیطی آرام و خنک برای کودکی که به این بیماری مبتلا شده است اقدام مناسبی در جهت بهبود شرایط کودک است.

ذکر این نکته ضروری است که این بیماری  24 ساعت پس از بین رفتن تب کودک، دیگر مسری نیست و کودک می تواند با سایرین ارتباط مستقیم داشته باشد.

میزان شیوع روزوئولا در کودکان

روزوئولا در کودکان بسیار شایع است و تقریباً همه کودکان را تا دو سالگی تحت تأثیر قرار می دهد. در ایالات متحده، روزئولا باعث 45 درصد از تب های نوزادان می شود. از تمام نوزادانی که برای تب در اورژانس نیاز به مراقبت دارند، حدود 12 درصد روزئولا دارند.

در حالی که روزئولا می تواند در هر سنی باعث بیماری شود، بیشتر در نوزادان و کودکان نوپا رخ می دهد. به ندرت اتفاق می افتد که یک کودک بزرگتر به روزئولا مبتلا شود.

 چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

والدین و پرستار کودک در صورت مشاهده علائم زیر باید سریعاً کودک را به اورژانس برسانند تا اقدامات درمانی لازم انجام پذیرید:

– کودک مایعات کافی نمی‌نوشد، گریه بدون اشک دارد، مدت هشت ساعت ادرار نکرده باشد
– کودک دچار تشنج یا رفتار غیرعادی شده باشد

-تب کودک قطع نمی شود

-کودک دچار مشکل تنفسی شده است

در واقع مهم ترین عارضه ای که ممکن است کودک مبتلا به روزوئلا را تهدید کند، تشنج ناشی از تب بالا است. این تشنج ها معمولا خفیف و کوتاه مدت هستند که معمولاً هیچ اثر ماندگاری ندارند، اما دیدن کودکی که دچار تشنج شده است برای والدین و پرستار کودک بسیار ترسناک و نگران کننده است. به همین دلیل در صورت غیرقابل کنترل شدن تب، لازم است سریعاً کودک به مراکز درمانی رسانده شود تا اقدامات پزشکی لازم به انجام برسد.

مرکز پرستاری پرستار همراه الف یکی از معتبرترین مراکز ارائه کننده خدمات پرستاری در منزل است که در حوزه پرستار کودک، پرستار بیمار و پرستار سالمند فعالیت دارد. این مرکز با سال ها تجربه درخشان در عرصه ارائه خدمات پرستاری در منزل به صورت شبانه روزی آماده ارائه خدمات حرفه ای و تخصصی به همشهریان گرامی است. برای کسب اطلاعات بیشتر با همکاران ما در واحد مشاوره تماس حاصل فرمایید.