ترفند های خانگی برای درمان استفراغ در کودکان
استفراغ در کودکان یکی از مشکلات شایعی است که به دلایل مختلفی بروز می کند و این شرایط اقدامات سودمندی وجود دارد که والدین و پرستار کودک به کارگیری آن می توانند شرایط کودک را بهبود بخشند.
البته در صورت درمان به موقع استفراغ در کودکان، خطر خاصی سلامت کودک را تهدید نمی کند و علائم آن به سرعت از بین می رود اما مشکل کم آبی یکی از خطرناک ترین عوارض استفراغ در کودکان است که باید مورد درمان قرار گیرد.
در این مقاله به بررسی بهترین روش ها برای درمان استفراغ در کودکان پرداخته ایم:
نشانه های کم آبی بدن
یکی از مهم ترین عوارض استفراغ، کاهش آب بدن است به همین دلیل شناخت علائم کم آبی بدن از اهمیت زیادی برخوردار است. کاهش آب بدن در کودکان بسیار سریع تر از افراد بزرگسال اتفاق می افتد. مشاهده علائم زیر پس از استفراغ در کودکان به معنای بروز کم آبی بدن است:
- خستگی یا بدخلقی
- خشکی دهان
- کاهش اشک هنگام گریه کردن
- سردی پوست
- گودرفتگی چشم ها
- دفع نکردن ادرار در حد معمول ( یا دفع ادرار به رنگ زرد تیره)
درمان کم آبی بدن
برای پیشگیری و رفع کم آبی بدن در کودکان، سعی کنید که کودک به مقدار فراوان مایعات سالم بنوشد. حتی اگر استفراغ کودک ادامه داشته باشد باز هم نوشیدن تدریجی آب، نقش موثری در جبران بخشی از کم آبی بدن می شود.
بهترین گزینه ها برای جبران کم آبی بدن استفاده از آب همراه با تکه کوچک یخ، نوشیدنی های ورزشی یا محلول های آبرسانی خوراکی مانند او آر اس است.
برای آب دادن به کودک بعد از استفراغ، هر چند دقیقه یک بار ، چند قاشق غذاخوری به کودک آب بدهید. می توانید مقدار آب را با گذشت زمان بیشتر کنید و مقدار خروج ادرار کودک را نیز مورد توجه قرار دهید.
البته در گذشته، بسیاری از والدین برای جبران کم آبی بدن بعد از استفراغ در کودکان، از ترکیب آب، لیمو و زنجبیل استفاده می کردند که هنوز هم بسیاری از پزشکان بر موثر بودن این روش تاکید دارند.
اما تحقیقات اخیر نشان می دهد که محلول های آبرسانی خوراکی مانند (او آر اس) برای کودکان موثر تر است زیرا به دلیل وجود مقادیر مناسبی از شکر و نمک، تاثیر مطلوبی در جبران کاهش آب و املاح بدن دارد.
رژیم غذایی بعد از استفراغ در کودکان
هنگامی که چند ساعت از آخرین استفراغ کودک شما می گذرد، می توانید رژیم غذایی مایع شفافی را فراتر از آب، نوشیدنی های الکترولیتی یا محلول های آبرسانی خوراکی شروع کنید. مایعاتی را که می توانید از طریق آن ببینید بچسبانید. آنها راحت تر هضم می شوند، اما مواد مغذی را برای دادن انرژی به کودک ارائه می دهند. به آبگوشت شفاف، آب زغال اخته، آب سیب فکر کنید. بستنی‌ها و Jell-O نیز می‌توانند به خوبی کار کنند.
دارو درمانی
استفراغ در کودکان، معمولا با گذشت زمان از بین می رود. حفظ صبر و آرامش و عدم استفاده از داروهای بدون نسخه، بهترین اقدام در حین روبرویی با این مشکل است.
در بسیاری از مواقع، علت اصلی استفراغ در کودکان یک عامل ویروسی است که مصرف دارو تاثیر چندانی در بهبود این مشکل نخواهد داشت. در واقع متخصصان بر این باورند که استفاده مایعات سالم، به جای دارو درمانی بهترین اقدام در جهت بهبود شرایط کودک است. البته در شرایطی که کودک دچار تهوع و استفراغ شدید شده باشد، ممکن است پزشک برای بهبود شرایط کودک اقدام به تجویز دارو کند.
دمنوش زنجبیل
دمنوش زنجبیل از هزاران سال قبل، به منظور کاهش درد و درمان بیماری های معده مورد استفاده قرار گرفته است. محققان معتقدند که مواد شیمیایی موجود در زنجبیل، باتاثیر بر معده، روده ، مغز و سیستم عصبی سبب کاهش حالت تهوع در بدن می شوند.
اگرچه اثرات دمنموش زنجبیل در بهبود تهوع و استفراغ در کودکان، از نظر علمی به صورت کامل اثبات نشده است،اما قطعا ارزش امتحان کردن را دارد. استفاده از این دمنوش برای کودکان بالای ۲ سال بی خطر است به همین خاطر همیشه قبل از استفاده از این دمنوش، با پزشک اطفال مشورت کنید.
طب فشاری
براساس شواهد موجود، استفاده از تکنیک های طب فشاری، برای کاهش احساس حالت تهوع موثر و سودمند است. به زبان ساده، طب فشاری به یک قسمت از بدن فشار وارد می کند تا در جای دیگری از بدن تغییر ایجاد کند.
بین طب فشاری و طب سوزنی در چین باستان شباهت هایی وجود دارد. برای فرونشاندن حالت تهوع کودک با طب فشاری، لازم است که از انگشتان وسط و اشاره خود برای فشار دادن شیار بین دو تاندون بزرگ در داخل مچ دست که از کف دست شروع می شود استفاده کنید.
چه زمانی برای استفراغ در کودکان باید به پزشک مراجعه کنیم؟
با این که مشکل استفراغ در بیشتر مواقع به صورت خود به خودی از بین می رود اما در صورت ادامه پیدا کردن و مشاهده علائم زیر سریعاً کودک را به پزشک برسانید:
- نوزاد زیر ۱۲ هفته سن دارد و بیش از یک بار استفراغ کرده باشد
- کودک دچار علائم کم آبی شده باشد
- به این شک دارید که کودک یک ماده سمی خورده یا نوشیده باشد
- کودک دچار سردرگمی، تب بالا، سردرد، بثورات پوستی، انقباض گردن یا درد معده شده باشد
- در استفراغ کودک خون یا صفرا وجود داشته باشد
- کودک علائم آپاندیسیت را نشان دهد
- کودک به سختی از خواب بیدار شود
- استفراغ کودک بیش از ۸ ساعت ادامه داشته باشد
- معده کودک، توانایی تحمل آب را نداشته باشد
- شکم کودک سفت، متورم یا دردناک باشد
- کودک پسر دچار تورم، قرمزی یا درد در کیسه بیضه
مشاهده علائم فوق به معنای ابتلا به یک بیماری جدی در کودک است و به همین دلیل کودک باید تحت نظارت پزشکی قرار گیرد.
دستورالعمل غذایی پس از استفراغ در کودکان
۱. به کودکی که استفراغ کرده است، فرآورده های شیر یا غذاهای جامد ندهید.
۲. مقدار کمی مایع بدهید:
برای نوزادان: حدود ۱ قاشق غذاخوری محلول الکترولیت خوراکی (ORS) هر ۱۵ تا ۲۰ دقیقه. شیردهی کوتاه تر اما مکرر
برای بچه ها: ۱-۲ قاشق غذاخوری. هر ۱۵ دقیقه ORS، چیپس یخ، آلو زنجبیل صاف یا نوشابه لیمو لیمو، آبگوشت شفاف، یخ پاش، یا آب رقیق شده
اگر کودک شما دوباره استفراغ کرد، ۲۰ تا ۳۰ دقیقه صبر کنید و دوباره شروع کنید.
۳. پس از عدم استفراغ به مدت ۳ تا ۴ ساعت، به آرامی مقدار مایعات را افزایش دهید.
۴. بعد از ۸ ساعت بدون استفراغ:
برای نوزادان: به طور معمول با شیر مادر تغذیه کنید و در صورت استفاده، به تدریج شیر خشک را شروع کنید (۱-۲ اونس)
برای بچه ها: غذاهای ملایم (برنج، سس سیب، نان تست، غلات، کراکر) سرو کنید.
۵. پس از ۲۴ ساعت بدون استفراغ به یک رژیم غذایی عادی برگردید. اگر دوباره شروع شد با دکتر تماس بگیرید.
یادگیری تکنیک های فوق برای والدین و پرستار کودک یک ضرورت مهم به حساب می آید بنابراین اطلاعات موجود در این مقاله را به خاطر بسپارید و در مواقع لزوم از آن ها استفاده کنید.
مرکز پرستاری پرستار همراه الف، یکی از معتبرترین مراکز مراقبت و پرستاری از کودک ، سالمند و بیمار در منزل است که با کادر پرستاری مجرب و متخصص در هر ساعت از شبانه روز آماده یاری رساندن به شماست.
برای استفاده از خدمات این مرکز ، با همکاران ما در واحد مشاوره تماس حاصل فرمایید.