روش های کنترل و درمان تب در کودکان
بروز تب در کودکان یکی از مهم ترین چالش های والدین و پرستاران کودک است که ممکن است در صورت عدم کنترل سبب بروز مشکلات جدی در کودکان شود. اما در واقع پدیده تب اتفاق خوبی است و نشان می دهد که بدن کودک در حال مبارزه با عوامل عفونی است. در هنگام تب سیستم ایمنی بدن با بالا بردن طبیعی دمای بدن تلاش می کند تا میکروب ها و عوامل خارجی را از بین ببرد.
تب کردن در کودکان در بیشتر مواقع بی ضرر است وبه صورت خود به خود در عرض سه روز رفع می شود اما نکات مهمی وجود دارد که لازم است برای کنترل علایم و ناراحتی کودک توسط مراقبان کودک انجام شود.
در این مقاله با بیان قوانین ساده و کاربردی با روش های کنترل و درمان تب در کودکان آشنا خواهید شد؛ پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

مقایسه دمای طبیعی بدن و تب در کودکان چقدر است؟
دمای طبیعی بدن در نوزادان و کودکان حدود 36.4 تا 38 درجه سانتیگراد است، اما ممکن است این دما از کودکی به کودک دیگر اندکی تفاوت داشته باشد. زمانی که دمای بدن کودک به بالاتر از 38 درجه سانتیگراد برسد به معنای این است که کودک دچار تب شده است. بدن برای تنظیم دمای طبیعی خود از اندام های مختلفی استفاده می کند از جمله مغز، پوست، ماهیچه ها و رگ های خونی. مهم ترین استراتژی های بدن برای حفظ دمای متعادل شامل موارد زیر است:
• افزایش یا کاهش تولید عرق
• حرکت خون از سطح یا عمق پوست
• دفع یا حفظ مایعات بدن
• جستجو برای یافتن مکانی گرمتر یا سردتر
علل بروز تب در کودکان چیست؟
مهم ترین عواملی که سبب بروز تب در کودکان می شود عبارتند از:
• آزاد شدن مواد شیمیایی خاصی به نام سیتوکینها در بدن، برای پاسخ به تهاجم یک میکروارگانیسم یا سایر عوامل مزاحم
• ساخته شدن سلول های ماکروفاژ برای مبارزه و بلعیدن ارگانیسم های مهاجم
• تولید آنتی بادی های طبیعی برای مبارزه با عامل عفونی
• تخریب غشای پوستی باکتری ها و آزاد شدن محتویات سمی درون آنها
علائم تب در کودکان
کودکی که تب کرده است احتمالا دچار علایم زیر خواهد شد:
- بهانه گیری و بدخلقی
- دمای بدن گرم تر از حد معمولی
- برافروختگی چهره
- عرق کردن
اقدامات ممنوع در هنگام بروز تب در کودکان
• هرگز برای کاهش تب از الکل یا حمام سرد استفاده نکنید زیرا سبب بالارفتن تب می شود.
• در صورتی که کودک کمتر از 3 ماه دارد و تب او به 38 درجه رسیده است برای رساندن به اورژانس تردید نکنید
• تا زمانی که تب کودک ادامه دارد از فرستادن او به مدرسه یا مهدکودک خودداری کنید و پس از قطع تب نیز حداقل 24 ساعت از کودک در منزل مراقبت کنید.
• برای کاهش تب کودکان از آسپرین استفاده نکنید زیرا با یک بیماری نادر اما جدی به نام سندرم ری مرتبط است.
• از ترکیب کردن داروهای سرماخوردگی و آنفولانزا در کودکان خودداری کنید.
• عدم استفاده خودسرانه از داروهای ضد سرفه یا ضد سرماخوردگی حاوی آنتی هیستامین برای کودکان زیر 2 سال
• حتی اگر کودک لرز دارد از پوشاندن او با پتوی ضخیم خودداری کنید
اقدامات ضروری در هنگام بروز تب در کودکان
انجام اقدامات زیر تاثیر زیادی در بهبود شرایط کودک و کاهش میزان تب دارد:
• نوشیدن مایعات فراوان برای جلوگیری از کم آبی بدن
• استفاده از استامینوفن یا ایبوپروفن براساس دستورالعمل پزشک
• کم کردن لباس کودک و پوشاندن او با یک ملحفه یا پتوی سبک
• خودداری از اجبار کودک به غذا خوردن
• استفاده از محلول های الکترولیت خوراکی درصورت استفراغ یا اسهال
• تشویق کودک به استراحت و خواب کافی
• استفاده از کمپرس خنک برای کاهش دمای بدن
• حمام کردن کودک در آب ولرم
چه موقع باید برای تب در کودکان به پزشک مراجعه کنم؟
درصورتی که هر یک از علایم زیر را در کودک مشاهده کردید سریعا به پزشک مراجعه کنید:
• تب 38 درجه در کودک 3 ماهه
• تب 39 درجه در کودک بزرگتر
• بی حالی شدید
• انقباض گردن
• گلو درد شدید
• گوش درد
• سردرد شدید
• بثورات پوستی
• اسهال پایدار
• استفراغ مکرر
• تداوم تب بیش از 24 ساعت در کودکان زیر 2 سال
• تشنج
علایم کم آبی بدن در کودکان چیست؟
علایم کودکی که به دلیل تب، اسهال یا استفراغ دچار کم آبی بدن شده است شامل موارد زیر است:
• ادرار کمتر از حد معمول
• نداشتن اشک در گریه
• کاهش هوشیاری
• کاهش فعالیت
لازم است والدین و پرستار کودک با اقدامات لازم از کاهش مایعات بدن کودک پیشگیری کنند و در صورت ناتوانی در کنترل این عوارض سریعا به پزشک مراجعه کنند.
سوالات متداول در مورد اندازه گیری دمای بدن کودک
هر چند وقت یکبار باید تب در کودکان را اندازه گیری کنیم؟
فواصل اندازه گیری دمای بدن به شرایط کودک بستگی دارد. در شرایطی که کودک به آرامی به خواب رفته است و علایم ظاهری مانند تعریق یا تنفس سریع ندارد نیازی به بیدار کردن کودک برای اندزه گیری دمای بدن او وجود ندارد.
اما در شرایطی که چهره کودک برافروخته است ، کم انرژی و بی حال به نظر می رسد و یا سابقه تشنج دارد لازم است در فواصل کوتاه تب کودک را اندازه گیری کنید.
کدام دماسنج برای اندازه گیری تب در کودکان بهتر است؟
استفاده از دما سنج های دیجیتال و شیشه ای به یک اندازه برای اندازه گیری دمای بدن موثر هستند اما ممکن است برخی از افراد استفاده از دما سنج دیجیتال را به دلیل راحتی استفاده ترجیح دهند.
از آنجایی که دماسنج شیشه ای حاوی عنصر سمی جیوه است، در صورت شکستن دماسنج احتمال آلوده شدن بدن با این ماده سمی وجود دارد و این یکی از معایب دماسنج های شیشه ای است.
دماسنج نواری و پستانکی انواع دیگری از دماسنج ها هستند که از دقت کمتری در مقایسه با دماسنج دیجیتال برخوردارند و استفاده از آن ها توصیه نمی شود.
از دماسنج دیجیتال می توان در دهان، مقعد یا زیر بازو برای اندازه گیری تب در کودکان استفاده کرد. همه بچه ها گهگاه دچار تب می شوند و در بیشتر موارد ظرف چند روز به حالت عادی برمی گردند. بنابراین از حساسیت بیش از حد خودداری کنید و با استفاده از تکنیک های فوق شرایط کودک را تحت کنترل نگه دارید.
شرکت پرستاری پرستار همراه الف یکی از معتبرترین مراکز ارائه خدمات پرستاری از کودک، سالمند و بیمار در منزل است که از سال ها تجربه گرانقدر در این عرصه برخوردار است.
استخدام پرستار کودک در منزل بهترین گزینه برای مادران بی تجربه یا مادران شاغل است، زیرا این مادران در بشتر مواقع برای مراقبت از کودک بیمار خود به حمایت و حضور فردی باتجربه و آگاه نیاز خواهند داشت.
برای برخورداری از خدمات تخصصی این مرکز با همکاران ما تماس حاصل فرمایید.