هر آنچه باید درباره آبله مرغان در کودکان بدانید

بیماری آبله مرغان در کودکان، نوعی بیماری مسری است که توسط ویروس واریسلا ایجاد می شود. این بیماری در فصل بهار و پاییز از شیوع بیشتری در میان کودکان برخوردار است.

کودکان مبتلا به آبله مرغان در سرتاسر پوست بدن دچار بثورات خارش دار و لکه های قرمز یا تاول (آبله)  می شوند و حتی ممکن است در داخل دهان، چشم یا گوش دچار تاول شوند.

به صورت کلی اکثر تاول ها در طی دو هفته ناپدید می شوند و کودکان در عرض یک هفته احساس بهتری تجربه خواهند کرد. آشنایی با تکنیک های  مراقبت از کودک مبتلا به آبله مرغان تاثیر زیادی در کاهش درد و خارش زخم ها دارد. بنابراین در این مقاله به بررسی ویروس آبله مرغان در کودکان و بهترین روش های مراقبت از کودکان مبتلا پرداخته ایم:

علائم و نشانه های آبله مرغان چیست؟

بیماری آبله مرغان اغلب بدون بثورات، با تب ۳۸ درجه، سردرد، گلودرد یا معده درد شروع می شود و این علائم ممکن است برای چند روز ادامه داشته باشند.

بثورات پوستی قرمز و خارش دار معمولا از شکم یا کمر یا صورت شروع می شود و سپس به همه جای  بدن از جمله پوست سر، دهان، بازوها، پاها و اندام تناسلی گسترش پیدا می کنند.

بثورات با تعداد زیادی برجستگی قرمز رنگ که شبیه جوش یا نیش حشرات هستند شروع می شود. این جوش ها در عرض ۲ تا ۴ روز به شکل تاول هایی با دیواره نازک پر از مایع تبدیل می شوند. در مرحله بعد دیواره‌های تاول پاره شده و زخم‌های باز باقی می‌گذارند که در نهایت پوسته پوسته شده و  نهایتا به پوسته‌های خشک و قهوه‌ای تغییر رنگ می دهند.

هر سه مرحله راش آبله مرغان (برجستگی های قرمز، تاول و دلمه) به طور همزمان روی بدن ظاهر می شود. بثورات ممکن است در کودکانی که سیستم ایمنی ضعیف یا اختلالات پوستی مانند اگزما دارند بیشتر گسترش یابد یا شدیدتر ظاهر شوند.

آیا آبله مرغان مسری است؟

بله ویروس آبله مرغان بسیار مسری است و اکثر کودکانی که در یک مکان قرار دارند به صورت همزمان به این بیماری دچار می شوند.

ویروس آبله مرغان با روش های زیر منتقل می شود:

• از طریق قطرات موجود در هوا با سرفه یا عطسه
• از طریق مخاط، بزاق یا مایعات ترشح شده از تاول ها

آبله مرغان از حدود ۲ روز قبل از شروع بثورات تا زمانی که تمام تاول ها پوسته شوند، مسری است. فرد مبتلا به زونا ممکن است سبب انتقال ویروس آبله مرغان (نه زونا) به افرادی که به این بیماری مبتلا نشده اند، شود.

از آنجایی که آبله مرغان بسیار مسری است، کودک مبتلا به این بیماری باید در خانه بماند و استراحت کند. مدت قرنطینه کودک باید تا  محو شدن کامل بثورات و خشک شدن تاول ها ادامه داشته باشد که این روند در حدود ۱ هفته طول می کشد.

چه افرادی بیشتر در معرض عوارض ناشی از آبله مرغان در کودکان هستند؟

برخی از افراد در صورت قرار گرفتن در معرض آبله مرغان بیشتر در معرض خطر تجربه عوارض جدی قرار دارند، از جمله:

• زنان حامله
• نوزادان متولد شده از مادرانی که آبله مرغان داشتند
• بیماران مبتلا به سرطان خون
• کودکانی که داروهای سرکوب سیستم ایمنی مصرف می کنند
• افراد مبتلا به مشکل سیستم ایمنی

معمولا پزشکان برای پیشگیری از بروز مشکلات ناشی از ویروس آبله مرغان در افراد فوق، از  (گلوبولین ایمنی زوستر) استفاده می کنند. البته این دارو اندکی کمیاب و گران است اما پیدا کردن آن غیر ممکن نیست!

آبله مرغان چگونه تشخیص داده می شود؟

معمولا پزشکان از دانش و تجربه کافی برای تشخیص نوع بثورات ناشی از آبله مرغان در کودکان برخوردار هستند و در صورت مشاهده این زخمها به راحتی ابتلا کودک به آبله مرغان را تشخیص می دهند.

در صورت مشاهده علائم آبله مرغان در کودکان لازم است قبل از ورود کودک به مطب پزشک به دستیار پزشک اطلاع دهید که فرزندان احتمالا به این بیماری دچار شده است تا تمهیدات لازم برای حفظ سلامت و ایمنی سایر بیماران انجام شود.

ابتلا به ویروس آبله مرغان برای برخی از کودکان مبتلا به بیماری های زمینه ای مشکلات جدی ایجاد می کند، بنابراین انجام اقدامات قرنطیه و امنیتی بهترین اقدام برای پیشگیری از انتشار ویروس در میان سایر کودکان است.

آبله مرغان چگونه درمان می شود؟

از آنجایی که عامل ایجاد کننده آبله مرغان در کودکان یک ویروس است، بنابراین استفاده از آنتی بیوتیک تاثیری در درمان این بیماری ندارد. اما اگر رخم های ناشی از این بیماری در اثر خارش، ذچار عفونت باکتریایی شوند، پزشکان از آنتی بیوتیک برای درمان این عفونت استفاده می کنند.
یک ویروس باعث آبله مرغان می شود، بنابراین آنتی بیوتیک ها نمی توانند آن را درمان کنند. اما اگر باکتری زخم ها را آلوده کند، پزشکان آنتی بیوتیک تجویز می کنند.

برخی از پزشکان برای درمان زخم های ناشی از آبله مرغان در کودکان، از داروهای ضد ویروسی استفاده می کنند. ضرورت مصرف داروهای مربوط به آبله مرغان در کودکان براساس فاکتورهایی مثل سن و سلامت فرد، میزان عفونت و طول درمان بستگی دارد.

آیا آبله مرغان قابل پیشگیری است؟

بله خوشبختانه افرادی که واکسن آبله مرغان را به موقع دریافت می کنند به بیماری آبله مرغان مبتلا نمی شوند و اگر به آبله مرغان مبتلا شوند، علائم آنها بسیار خفیف خواهد بود.

پزشکان توصیه می کنند که کودکان واکسن آبله مرغان را به شرح زیر دریافت کنند:

• اولین دوز آبله مرغان در  ۱۲-۱۵ ماهگی
•  تزریق واکسن بوستر یا تقویت کننده در سن ۴ تا ۶ سالگی
• کودکان ۶ سال و بالاتر که سابقه ابتلا به آبله مرغان ندارند و واکسینه هم نشده اند، باید دو دوز از واکسن را دریافت کنند.

کودکانی که به آبله مرغان مبتلا شده اند دیگر نیازی به تزریف واکسن ندارند زیرا بدن آنها به صورت مادام العمر در برابر این بیماری ایمنی پیدا کرده است.

اقدامات کمکی برای کاهش خارش و  درد  ناشی از آبله مرغان در کودکان

برای کاهش درد ناشی از تاول های آبله مرغان در چند روز اول، بهترین اقدام استفاده از کمپرس مرطوب و خنک به ازای هر ۳ تا ۴ ساعت یکبار است. از سویی دیگر حمام کردن کودک در آب ولرم نیز باتاثیرات آرامبخش و تسکین دهنده برای کودک همراه است.

گاهی اوقات توصیه می شود که حمام با آب بلغور جو دوسر موجود در سوپرمارکت ها و داروخانه ها نقش موثری در تسکین خارش های ناشی از آبله مرغان در کودکان دارد، ذکر این نکته ضروری است که در این شرایط برای شستن کودک از لیف یا اسفنج استفاده نکنید زیرا باعث تحریک بثورات پوستی می شود.

در هنگام خشک کردن پوست هرگز حوله را بر روی پوست مالش یا فشار ندهید.
استفاده از لوسیون کالامین بروی نواحی خارش دار سبب کاهش خارش پوست می شود ( هرگز از کالامین در مجاورت چشم استفاده نکنید)

با پزشک اطفال در مورد استفاده از کرم های تسکین دهنده در ناحیه تناسلی مشورت کنید.
بدون دستور پزشک از لوسیون ها یا کرم های حاوی آنتی هیستامین استفاده نکنید.

از گرم شدن محیط پیرامون کودک اجتناب کنید، زیرا تعریق و گرما سبب تشدید خارش بثورات ناشی از آبله مرغان در کودکان می شود.

اقدامات کمکی برای جلوگیری از خراشیدگی پوست:

بهترین اقدام برای پیشگیری از خراشیدگی پوست در هنگام خاراندن استفاده از دستکش است.
در صورت عدم تمایل کودک به استفاده از دستکش، لازم است ناخن های کودک را کوتاه و تمیز نگه دارید.

اقدامات کمکی برای کاهش درد ناشی از تاول در دهان:

بهترین گزینه برای کاهش درد ناشی از تاول های آبله مرغان در کودکان، مصرف غذاهای سرد، نرم و ملایم است. بی شک وجود تاول در دهان باعث دشوار شدن جویدن یا بلعیدن غذاها می شود بنابراین از دادن غذاهای نمکی و اسیدی به کودک خودداری کنید.
برای تسکین درد به کودک استامینوفن بدهید.
هرگز به کودکان مبتلا به آبله مرغان آسپرین ندهیدزیرا ترکیبات موجود در این داور سبب افزایش احتمال ابتلا به یک بیماری جدی به نام سندرم ری می شود.

فراموش نکنید که کودک باید به اندازه کافی استراحت کند، بنابراین لازم است با ایجاد شرایط مناسب، امکان استراحت  کافی را برای کودک فراهم آورید.

چه زمانی باید با دکتر تماس بگیرم؟

اکثر عفونت های ناشی از آبله مرغان در کودکان به درمان پزشکی خاصی نیاز ندارند. اما گاهی اوقات ممکن است مشکلاتی برای کودک پیش بیاید که لازم است توسط پزشک مورد بررسی و درمان قرار گیرد از جمله:

• تب بیش از ۴ روز
• سرفه شدید یا مشکل تنفسی
• خروج مایع غلیظ مایل به زرد از بثورات پوستی؛ یا قرمزی و تورم زخم ها
• سردرد شدید
• خواب آلودگی و مشکل در بیدار ماندن
• ناتوانی در تحمل نور
• مشکل در راه رفتن
• سردگمی
• استفراغ
• کسالت عمومی
• انقباض گردن

بنابراین در صورت مشاهده عوارض فوق سریعا به اورژانس مراجعه کنید.  همانگونه که بیان شد، بیماری  آبله مرغان در کودکان یکی از شایع ترین بیماری های ویروسی در بین کودکان است که سالانه تعداد زیادی از کودکان را به این مشکل دچار می کند. اگر فرزند شما به ویروس آبله مرغان مبتلا شده است و برای مراقبت از وی به دریافت کمک های تخصصی نیاز دارید، شرکت پرستاری پرستار همراه الف با کادری متشکل از بهترین پرستار کودک در منزل، آماده ارائه خدمات درمانی و مراقبی به شما و فرزند دلبندتان است.