مهم ترین دلایل روانی کم اشتهایی در کودکان

بسیاری از والدین و پرستار کودک با چالش کم اشتهایی در کودکان روبرو شده اند که ممکن است به دلایل مختلفی بروز کرده باشد. با این که در بسیاری از موارد به عوامل جسمی ایجاد کننده بی اشتهایی توجه می شود، اما مشکلات روانشناختی نیز نقش موثری در ایجاد بی اشتهایی در کودکان دارد. با توجه به اهمیت این موضوع و شیوع نسبتا بالای این مشکل، در این مقاله به بررسی مهم ترین دلایل روانی کم اشتهایی در کودکان و راهکارهای برطرف کردن این مشکل پرداخته ایم:

علل روانی کم اشتهایی در کودکان

شایع ترین علل روانی بروز کم اشتهایی در کودکان عمدتاً در یکی از موارد زیر دسته بندی می شود که عبارتند از:

نگرانی و اضطراب:

کودکانی که در محیط های پر استرس قرار دارند و در حال تجربه شرایط ناراحت کننده ای همچون تغییر مکان، تولد خواهر یا برادر جدید یا مرگ والدین قرار دارند، به شدت در معرض تجربه کم اشتهایی هستند. حتی در کودکان بزرگتر نگرانی های مربوط به مدرسه یا مشکلات اجتماعی و ترس از شکست نیز می تواند سبب بروز بی اشتهایی در این کودکان شود.

مشکلات عاطفی:

برخی از مشکلات عاطفی مانند افسردگی و اضطراب جدایی، احساس تنهایی و ناامیدی نقش موثری بر کاهش اشتهای کودکان دارد.

اختلالات خوردن:

در موارد نادر، ابتلای کودک به کم اشتهایی ممکن است از اولین نشانه های ابتلای کودک به مشکلات جدی تری مانند بی اشتهایی عصبی (آنورکسیا) یا پرخوری عصبی (بولیمی) باشد.

مشکلات رفتاری:

برخی از کودکان برای نشان دادن مخالفت و لجبازی کردن با والدین به خصوص در شرایط عدم علاقه به برنامه غذایی خود، دچار کم اشتهایی می شوند.

مشکلات حسی:

احساس حساسیت و تنفر از نوع بافت، طعم یا بوی برخی از غذاها ممکن است باعث شود که کودک علاقه به غذا خوردن را از دست بدهد و به کم اشتهایی مبتلا شود.

تأثیرات منفی کم اشتهایی بر رشد کودکان

کودکانی که به مدت طولانی در معرض کم اشتهایی قرار دارند، به احتمال زیاد با عواقب جدی و ناخوشایند این مشکل روبرو می شود. مخرب ترین تاثیرات کم اشتهایی بر رشد کودکان شامل موارد زیر است:

کمبود وزن:  این مشکل معمولا منجر به بروز کوتاه قدی در کودکان می شود
ضعف سیستم ایمنی: تودکانی که از تغذیه متعادل و مناسب بی بهره هستند به دلیل تضعیف سیستم ایمنی بیش از سایرین در معرض ابتلا به بیماری ها قرار دارند.
کاهش انرژی: کودکانی که از کمبود انرژی رنج می برند، تمایل کمتری به مشارکت در فعالیت های بدنی و اجتماعی دارند.
مشکلات یادگیری: تغذیه نامناسب می‌تواند بر عملکرد مغز کودک تأثیر گذاشته و مشکلات یادگیری را به دنبال داشته باشد.
مشکلات عاطفی:  یکی از مشکلات کودکان مبتلا به کم اشتهایی، ابتلا به مشکلات ثانویه ای همچون افسردگی و اضطراب است.

تکنیک های موثر برای مقابله با کم اشتهایی در کودکان

برای مقابله با کم اشتهایی در کودکان، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد:

• فراهم آوردن محیطی آرام بخش و شاد در هنگام غذا خوردن، نقش موثری در کاهش استرس و فشار روانی کودکان دارد.
• مشارکت دادن کودک در انتخاب وعده های غذایی خود نیز نقش موثری در کاهش کم اشتهایی کودک و افزایش علاقه او به غذا خوردن دارد.
• از برنامه غذایی متنوع و جذاب برای کودک  استفاده کنید و به جای سه وعده اصلی ،وعده های غذایی کوچک و مکرر را جایگزین کنید.
• در صورت نیاز از مکمل های غذایی با مشورت پزشک استفاده کنید.
• در صورت مقاومت بیشتر کودک در مقابل غذا خوردن حتما با یک متخصص تغذیه و روانشناس کودک با تجرب مشورت کنید
• مشکلات زمینه ای ایجاد کننده کم اشتهایی در کودک را بشناسید و با استفاده از راهکارهای مناسب این مشکلات را برطرف کنید.

نقش والدین و پرستار کودک در درمان کم اشتهایی در کودکان

والدین و پرستار کودک نقش پررنگی در درمان مشکل کم اشتهایی در کودکان دارند. صبور بودن مراقبان کودک و فراهم آوردن یک محیط حمایتی مساعد برای کودک تاثیرات مطلوبی بر افزایش اشتهای کودکان دارد.

برخی از نکات مهم برای والدین عبارتند از:

توجه به احساسات کودک: به احساسات کودک گوش فرا دهید و سعی کنید دلایل کم اشتهایی او را درک کنید.
اجتناب از تنبیه و پاداش: از دادن پاداش یا تنبیه برای خوردن غذا خودداری کنید.
همکاری با متخصصان: با متخصصان تغذیه و روانشناسان کودک همکاری کنید.
صبر و حوصله: درمان کم اشتهایی ممکن است زمان‌بر باشد، بنابراین صبور باشید و ناامید نشوید.

کم اشتهایی در کودکان می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد و بر رشد و توسعه آن‌ها تأثیر بگذارد. عوامل روانشناختی مانند استرس، اضطراب و مشکلات عاطفی نقش مهمی در این مسئله ایفا می‌کنند. با شناسایی به موقع علل کم اشتهایی و استفاده از راهکارهای مناسب، می‌توان به کودک کمک کرد تا بر این مشکل غلبه کند و به رشد طبیعی خود ادامه دهد.

مرکز پرستاری پرستار همراه الف با سال ها تجربه ارزشمند در حوزه مراقبت و پرستاری از کودک در منزل، به صورت شبانه روزی آماده ارائه خدمات به همشهریان گرامی است. برای کسب اطلاعات بیشتر با همکاران ما در واحد مشاوره تماس حاصل فرمایید.